Z rodzinką
GRY PLANSZOWE – dlaczego warto?…
„Nie tylko oddzieliliśmy od siebie synonimy zabawa i nauka, ale też umieściliśmy je na przeciwstawnych krańcach skali pokazującej wagę obu tych zajęć. Nauka na jednym końcu, zabawa na drugim – zdegradowana do zajęcia w wolnym czasie.” napisał Andre Stern autor bardzo wartościowej książki pt Zabawa. Nie sposób się z nim nie zgodzić. Po sloganie z mojego dzieciństwa, „Szkoła uczy, bawi, wychowuje”- pozostało nostalgiczne wspomnienie.
Aktualnie, od blisko miesiąca jesteśmy jednak odcięci od szkoły, i chociaż zdalne nauczacie w wielu domach wprowadza niemały chaos i stres, tym bardziej warto zadbać o to aby czas spędzony z Rodziną był czasem radości i relaksu. Nic też nie stoi na przeszkodzie aby nauka i zabawa spotkały się w tym miejscu, gdzie przebywają wszyscy domownicy. Może się to wydarzyć jeśli na formę aktywności wybiorą gry planszowe.
Piękno nowoczesnych gier planszowych polega na tym, że pod każdym względem jest wśród nich niesamowita różnorodność, a kto kojarzy planszówki jedynie z nudnym chińczykiem lub rozgrywanym przez kilka godzin eurobiznesem – ten ma dużo do nadrobienia.
Warto także pamiętać, że planszówki przyczyniają się do nabywania przeróżnych umiejętności i rozwijają kompetencje kluczowe, o których tak wiele mówi się obecnie w szkole, a pożądane są także na rynku pracy.
Aleksandra Kubala-Kulpińska autorka artykułu Wpływ gier planszowych na rozwój wskazuje najważniejsze walory gier oraz funkcje mające wpływ na proces uczenia się, i wszechstronny rozwój dziecka. Wśród najważniejszych wymienia:
„Sposób myślenia – stymuluje rozwój w zakresie takich umiejętności jak: analiza i synteza, przedsiębiorczość, asertywność, negocjacje, liczenie, poszukiwanie właściwych rozwiązań, logiczne myślenie, czytanie ze zrozumieniem.
Procesy poznawcze – dotyczące głównie nauki szkolnej, która w tym przypadku została wzbogacona o aspekt zabawy. Gry powodują, że dziecko rozwija się zarówno w sferze fizycznej, doskonaląc sprawność motoryki małej i dużej, jak i umysłowej ucząc się czytać, liczyć, zapamiętywać, kojarzyć fakty itp.
Wyobraźnię – gry planszowe wprowadzają graczy w świat fantazji poprzez dwie płaszczyzny. Pierwsza z nich to estetyka i wygląd zewnętrzny gier. Współczesne gry zawierają wiele bajkowych elementów, kolorowych postaci, nieraz wzbogacone są o dodatkowe przedmioty mające na celu wprowadzenie małego odbiorcy w niepowtarzalny nastrój. Drugim elementem jest fabuła lub opis miejsca wydarzeń, tutaj również twórcy gier dokładają wszelkich starań, aby gracz poczuł się częścią wyimaginowanej rzeczywistości.
Współdziałanie i współzawodnictwo – gry służą rozwojowi umiejętności społecznych. Dzieci, grając, muszą zaakceptować określone zasady i porządek, uczą się cierpliwości, jako gracze wzajemnie sobie pomagają. Gry są nieocenionym sposobem kształtowania charakteru, uczą dzieci nie tylko tego, jak radzić sobie z sukcesem, ale i z porażką, ponadto wdrażają dzieci do zdrowej rywalizacji i wpajają uczciwość.”
Źródło: Aleksandra Kubala-Kulpińska „Wpływ gier planszowych na rozwój” w Życie Szkoły – Zajrzyj do artykułu
Dzięki wspólnej grze, możemy także (my-rodzice lub my-nauczyciele) lepiej poznać dziecko w tym: jego mocne i słabe strony. Jeśli gramy w większym gronie trafnie wybrana gra stwarza możliwość szczególnej integracji i poznania współgraczy znacznie głębiej niż podczas codziennych, rutynowych sytuacji. Część gier pozwala nawet bliskim sobie osobom (rodzinie, przyjaciołom) poznać się z innej strony lub w znacznie szerszych kontekstach, niż to możliwe na co dzień.
Wielu Rodziców ucieszy także informacja, że istnieją gry, w które dziecko może grać samo, lub przy niewielkim wsparciu dorosłego.
Zamieszczone poniżej rekomendacje zawierają: informację, które umiejętności kształtowane w danej grze oraz linki, które przenoszą do recenzji z opisem gry w formie opisowej lub nagrania. Rekomendacje dotyczące wieku graczy, należy traktować bardzo umownie. Wydawcy często nie doceniają dojrzałości i intelektu dzieci, które świetnie sobie radzą w grach dedykowanych starszym graczom.
zestawienie opracowała:
Agnieszka Ratajczak-Mucharska ekspert Akademii Talentów i Uzdolnień
Większość wymienionych poniżej gier dla młodszych dzieci służy w dużej mierze podniesieniu nastroju i wszechstronnemu rozwojowi. Najcenniejszą nauką wyniesioną przez dzieci z tej zabawy, jest opanowanie zasad gry i konieczność pogodzenia się z faktem (niełatwa dla niektórych), że gra „działa” tylko wówczas gdy stosujemy wskazane reguły. To narzędzie szczególnie pomocne dla Rodziców, którzy mają trudność z konsekwentnym wprowadzaniem i egzekwowaniem zasad dotyczących funkcjonowania dziecka w domu. Oswojenie pociechy z koniecznością przestrzegania ustalonych zasad poprzez udział w grach, ułatwia wprowadzanie zasad w całym procesie wychowawczym.
Wreszcie takie gdy jak Kocur Max czy DOBBLE są idealną zabawą integracyjną kiedy zbierze się towarzystwo w różnym wieku. Zasady są proste, ich wyjaśnienie zajmuje kilka minut, a różnica wieku nie ma znaczenia a czasem wręcz działa na korzyść młodszych dzieci.
PĘDZĄCE ŻÓŁWIE gry logiczne
Liczba graczy: 2 – 5 osób
Wiek: od 5 lat
Czas gry: ok. 20 minut
https://www.youtube.com/watch?v=PF1g4puUdI4
KOCUR MAX kooperacja
Liczba graczy: 1 – 8 osób
Wiek: od 4 lat
Czas gry: ok. 15 minut
http://www.gamesfanatic.pl/2012/01/31/kocur-max-jeden-za-wszystkich-wszyscy-za-jednego/
PAN PIERDZIOSZEK spostrzegawczość, refleks
Walory edukacyjne umiarkowane, ale niezawodna gdy trzeba poprawić nastrój
liczba graczy: 2+ wiek: 5+
http://allegro.pl/artykul/pierdzioszek-hit-czy-kit-105849
DOBBLE spostrzegawczość, refleks
Liczba graczy: minimum 2-8
Średni czas rozgrywki: 10 minut
Wiek graczy: od 6 lat
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/dobble-recenzja/
JUNIOR OPERATION: ESCAPE ROOM gry logiczne
Wiek: od 6 lat
Czas gry: ok. 15 minut
https://mlodygiercownik.pl/2019/04/19/recenzja-gry-junior-operation-escape-room/
MÓL SZACHRAJEK gry logiczne
Liczba graczy: 3 – 5 osób
Wiek: od 7 lat
Czas gry: ok. 15 – 25 minut
http://www.planszowki.gildia.pl/gry/mol-szachrajek/recenzja
FARMER gry logiczne
Liczba graczy: 2 – 6 osoby
Wiek: od 6 lat
Czas gry: ok. 30 minut
http://mlodygiercownik.pl/2016/06/07/recenzja-gry-planszowej-super-farmer/
Gry logiczne firmy GIGAMIC – pięknie wydane, prawie niezniszczalne, w wersjach normalnej i podróżnej – nieco mniejszej (i tańszej)
QUIXO
Liczba graczy: 2 – 4 osoby
Wiek: od 6 lat
Czas gry: ok. 15 – 30 minut
https://www.youtube.com/watch?v=cZT5N6hIFYM&feature=related
QUARTO
Liczba graczy: 2 osoby
Wiek: od 6 lat
Czas gry: ok. 15 minut
https://www.youtube.com/watch?v=-L4-vvIR-f8
SEKRETY ELEKTRONIKI – różne zestawy dla małych konstruktorów, eksperymentatorów, rozwijają ciekawość poznawczą, stanowią świetny wstęp no nauk ścisłych i przyrodniczych
Od lat 6
https://mlodygiercownik.pl/2018/05/06/recenzja-zabawki-kreatywnej-sekrety-elektroniki/
MEMORY spostrzegawczość, pamięć
Liczba graczy: 2 – 4 osób
Wiek: od 2 lat
Czas gry: ok. 15 minut
Gry wymagające refleksu i spostrzegawczości wzbudzają ogrom emocji wzmacnianych poprzez rywalizację. Paradoksalnie często zwalniają rodzica z pokusy „kombinowania” jak umożliwić dziecku wygranie, ponieważ dzieci znacznie lepiej od dorosłych radzą sobie z takimi wyzwaniami. W sposób naturalny wzmacnia to dziecięcą samoocenę, jednocześnie wzmacniając umiejętności niezbędne w procesie edukacji: koncentrację uwagi, pamięć i spostrzegawczość. Nam dorosłym, również przyda się taki trening: naukowcy już dawno dowiedli neuroplastyczności naszego mózgu, co oznacza, że zachowuje on dobrą formę gdy poddajemy go systematycznym ćwiczeniom.
Proste instrukcje, krótki czas rozgrywki i regrywalność (czyli zachowanie atrakcyjności po kilku rozgrywkach) są dodatkowymi atutami tych gier.
DUSZKI spostrzegawczość, refleks
Liczba graczy: 2-8 osób
Wiek gracza: 8+
Czas gry: ok. 20 minut
https://www.youtube.com/watch?v=xIlTUo5swR4
ZLOT CZAROWNICE spostrzegawczość, refleks
Liczba graczy: od 2 do 5
Wiek graczy: od 8 lat
Czas rozgrywki: ok. 30 min.
https://www.youtube.com/watch?v=eLmCSwg1HqA
SPEED JUNGLE lub PRAWO DŻUNGLI spostrzegawczość, refleks
Liczba graczy: 2 – 10 osób
Wiek: od 7 lat
Czas gry: ok. 10 – 15 minut
https://www.youtube.com/watch?v=BIDAmKACuqY
https://www.youtube.com/watch?v=Q9AWrnukRhg
5 SEKUND (wersja JUNIOR) spostrzegawczość, refleks
Liczba graczy: 3-6
Wiek: 7+
Średni czas rozgrywki:15-20 minut
http://www.mamawdomu.pl/2015/04/5sekund.html
BRAIN BOX spostrzegawczość, pamięć
Liczba graczy: 1-8 lub więcej
Średni czas rozgrywki: 10 minut
http://www.matematyka.wroc.pl/grystrategiczneilogiczne/matematyka-brainbox
SEN spostrzegawczość, pamięć
Liczba graczy: 2-5
Średni czas rozgrywki: 10-60 minut
Wiek graczy: od 8 lat
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/sen-recenzja/
CHYBA ŚNISZ kooperacyjna gra pamięciowa
Liczba graczy: 2-8
Średni czas rozgrywki: 10 minut
Wiek graczy: od 8 lat
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/chyba-snisz-recenzja/
Gry wymienione poniżej rozwijają przede wszystkim wyobraźnię i empatię. W czasach gdy tak wiele kontaktów (a w czasie pandemii: właściwie wszystkie) przenoszą się do wirtualnego świata, bardzo ważne jest aby dzieci i młodzież nieustannie trenowały tzw. kompetencje miękkie, czyli umiejętności społeczne, komunikacyjne, rozpoznawanie emocji, komunikację niewerbalną. Emotikon w SMS nie zastąpi prawdziwej mimiki w realu, a z odczytywaniem ekspresji emocjonalnej coraz więcej młodych osób ma problem. Cenne jest również poszerzanie słownictwa, które dzieje się mimochodem. W czasach gdy coraz mniej dzieci sięga po książki, każda forma aktywności umożliwiająca poznawanie nowych słów, trening umiejętności definiowania i rozumienia pojęć, rozumienia metafor, analogii a także znajomość przysłów i popularnych fraz – to bezcenne ale i całkowicie „bezbolesne” doświadczenia edukacyjne.
DIXIT wyobraźnia, integracja, empatia
Liczba graczy: 3 – 6 osób (istnieje też wersja na 12 os)
Wiek: od 8 lat
Czas gry: ok. 30 minut
http://dziecitestuja.pl/dixit-wyobraznia-nie-ma-granic/
JAK TO WTEDY BYŁO? Pamięć; integracja
liczba graczy: od 2 do 12
wiek: od 6 lat
czas gry: ok. 60 min
https://www.youtube.com/watch?v=R2eK68CfAHw
To szczególnie cenna gra, która daje pretekst do spotkania całej rodziny, łącznie z Seniorami. Instrukcja jest banalnie prosta – gra opiera się na opowiadaniu i zapamiętywaniu. Nikt nie zostaje pominięty, każdy ma szansę opowiedzieć własną historię i dzięki temu każdy trenuje umiejętność opowiadania. Uczestnicy w przyjaznej atmosferze będą odkrywać i dzielić się rodzinnymi wspomnieniami. Gra zawiera karty z fotografiami retro, które w zabawny sposób, na zasadzie skojarzeń zachęcają do opowieści.
KALAMBURY (Alexander) komunikacja niewerbalna, improwizacja, integracja
Wiek: od 7 lat
Liczba graczy: 2-3 drużyny (liczebne wg uznania)
http://swiattomskiego.pl/2017/03/kalambury-vs-nie-smiej-sie-alexander.html
Kalambury są szczególnie wdzięczną formą trenowania komunikacji niewerbalnej, i uwaga! da się też grać on line! Pod warunkiem posiadania kamery i platform umożliwiającej udział na wizji kilku osób (np. ZOOM, teams). W wersji bardziej zaawansowanej technologicznie (możliwość udostępniania ekranu) można też grać w kalambury rysunkowe.
GRA NA EMOCJACH: empatia, komunikacja niewerbalna, integracja, poszerzanie słownictwa
wiek: 10-110 lat
liczba graczy: 3-10
czas gry: 20 minut
https://blognawolnyczas.blogspot.com/2017/03/gra-na-emocjach-bo-w-zyciu-liczy-sie.html
GENIUSZ , logiczne myślenie
Liczba graczy: 1 – 4 osoby
Wiek: od 8 lat
Czas gry: ok. 30 – 45 minut
https://www.youtube.com/watch?v=eTrBNki8t6s
SABOTAŻYSTA kooperacja, logiczne myślenie
Liczba graczy: 3 – 10 osób
Wiek: od 8 lat
Czas gry: ok. 30 minut
ESCAPE ROOM (Wyd. EPPE) kooperacja, logiczne myślenie
UWAGA Możliwość rozgrywki już w pojedynkę
Przedział wiekowy: od 8 lat
Liczba graczy: 1+
Czas gry ok. 15 minut
https://www.youtube.com/watch?v=9sxA6X_K8IU
CLUEDO HARRY POTTER logiczne myślenie, szczególna gratka dla fanów Harrego Pottera
Liczba graczy: 3 – 5 osób
Wiek: od 8 lat
Czas gry: ok. 30 minut
https://www.youtube.com/watch?v=ihR4pJGNVe8
CLUEDO logiczne myślenie
http://przystanekplanszowka.pl/2017/11/cluedo-recenzja.html
PANDEMIA – kooperacja, logiczne myślenie
Wiek: od 10 lat
Czas gry: ok. 60 minut
https://www.youtube.com/watch?v=QmQ3MCxpzOQ
JEDNYM SŁOWEM (gra słowna, kooperacyjna)
Liczba graczy: 3-7
Średni czas rozgrywki: 20 minut
Wiek gracza: 8+
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/jednym-slowem-recenzja-rebel/
UNLOCK! WIELKA UCIECZKA
3 fascynujące przygody w jednym pudełku
Liczba graczy: 2 – 6 osób
Wiek: od 10 lat
Czas gry: ok. 45 – 75 minut
http://przystanekplanszowka.pl/2017/04/unlock-escape-room-rzut-okiem.html
KONCEPT gra słowna, integracyjna, jeśli zrezygnujemy w punktacji indywidualnej może być grą kooperacyjną, trochę inna wersja kalamburów
Liczba graczy: 4 – 12 osób
Wiek: od 10 lat
Czas gry: ok. 30 – 40 minut
http://mlodygiercownik.pl/2016/12/30/recenzja-gry-planszowej-koncept/
Nastolatki bywają dużo bardziej samowystarczalne w organizowaniu sobie czasu wolnego. Swobodniejszy dostęp do mediów społecznościowych (legalna rejestracja konta na facebooku od 13 r.ż.), często powiązany ze swobodniejszym dostępem do technologii (własny smartfon, a nawet laptop) stają się znaczącą konkurencją wobec propozycji spędzenia czasu z rodzicami i resztą rodziny (zwł młodsze rodzeństwa bywa mało atrakcyjne). Jest to okres, w którym szczególnie mocno zauważymy jak procentują nasze działania wychowawcze i nawyki wdrożone we wcześniejszych etapach dzieciństwa naszych pociech. Najprawdopodobniej doświadczenie wspólnego spędzania czasu, zaprocentuje także po wejściu w okres nastoletni. Dodatkowo młodzież, która zachowała w pamięci czas spędzony przy planszówkach jako pozytywne wspomnienie, może zachęcać swoich rówieśników do podobnej aktywności. Szczególnie istotne wówczas będzie stopień atrakcyjności gry: dla jednych będzie to nieskomplikowana instrukcja, proste zasady gry oparte na rywalizacji – i tu wciąż będą się sprawdzać gry wymienione wcześniej (zwł.: 5 sekund, speed jungle etc). Dla starszej młodzieży atrakcyjniejsze jednak może być wyzwanie intelektualne, tajemnica i możliwość współpracy. Dość niedawno pojawiły się na naszym rynku gdy logiczne naśladujące escape roomy-pokoje zagadek. Gry karciane, lub atrakcyjniejsze wersje, zawierające gadżety charakterystyczne dla realnych pokojów (np. czasomierze, klucze, zamki szyfrowe) – w czasie pandemii mogą stanowić godną (i tańszą) alternatywę wyjścia do escape roomu.
ESCAPE ROOM (Fox Games) kooperacja, logiczne myślenie
UWAGA Możliwość rozgrywki już w pojedynkę
Te gry są jednorazowe, ale niczego nie będziecie w nich niszczyć. To oznacza, że możecie je potem odsprzedać lub pożyczyć znajomym.
Liczba graczy: 1-6.
Wiek: od 12 lat
Wersje:
ESCAPE ROOM: ATAK NA LONDYN
ESCAPE ROOM: SKOK W WENECJI
ESCAPE ROOM: PODRÓŻ W CZASIE
ESCAPE ROOM. TAJEMNICA ELDORADO
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/escape-room-w-kieszeni-fox-games-recenzja/
T.I.M.E Stories kooperacja, logiczne myślenie
UWAGA: wysoka cena!
Liczba graczy: 2 – 4 osoby
Wiek: od 14 lat
Czas gry: ok. 90 – 180 minut
Połączenie gry planszowej i fabularnej.
https://www.hulahop.pl/wiadomosc/gra-przygodowa-time-stories-ktore-scenariusze-warto-kupic/8304/
https://kaimada.znadplanszy.pl/2020/01/09/t-i-m-e-stories-moj-ranking-dodatkow/
https://www.youtube.com/watch?v=5Dug3n39cSk
EXIT (Galakta) kooperacja, logiczne myślenie
UWAGA: Te gry są jednorazowe i niektóre elementy mogą ulec zniszczeniu. (koszt gry ok. 50zł, koszt wejścia do pokoju ESCAPE ROOM ok. 120zł)
Liczba graczy: 1 – 6 osób
Czas gry: ok. 45 – 90 minut
Wersje:
CHATA W LESIE,
TAJEMNICZE LABORATORIUM
GROBOWIEC FARAONA
ZAPOMNIANA WYSPA,
STACJA BADAWCZA
ZAKAZANY ZAMEK.
https://zagrano.pl/recenzja-exit-od-galakty-escape-room-na-planszy/
https://www.youtube.com/watch?v=_X_ly2zCVdA
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/exit-tajemnicze-laboratorium-recenzja/
ESCAPE ROOM THE GAME (TREFL) kooperacja, logiczne myślenie
UWAGA: wysoka cena! (3 gry w pudełku)
Nie jest to gra jednorazowa. Brakujące/wykorzystane w trakcie rozgrywki elementy można pobrać z tej strony: https://escaperoomthegame.com/pl-pl
i wydrukować, w ten sposób odzyskując 100% funkcjonalności gry.
Ilość graczy: 3-5
Czas trwania: 60 minut
http://planszowewojny.blogspot.com/2018/06/escape-room-game.html
LABORATORIUM CHEMICZNE –
zestaw mały chemik dla eksperymentatorów, rozwijają ciekawość poznawczą, stanowią świetny wstęp no nauk ścisłych i przyrodniczych
istnieją różne warianty, część zalecana dla dzieci od lat 12
EGO EMOCJE empatia, integracja, poszerzanie słownictwa
liczba graczy: 1-6
wiek gracza: 12+
Czas gry: 20-60 min
http://wypowiemsie.pl/publicystyka-ego-emocje-i-ego-czyli-zabawa-dla-kazdego/
PANDEMIC: CZAS CTHULHU – kooperacja, logiczne myślenie
Liczba graczy: 2 – 4 osoby
Wiek: od 14 lat
Czas gry: ok. 40 minut
https://www.youtube.com/watch?v=lEuK_Zw2sSg
TAJNIACY gra słowna; kooperacja
liczba graczy: od 2 do 8 (wersja dla 2 osób: „Tajniacy DUET”)
wiek: od 14 lat
czas gry: ok. 10 min.
https://boardtime.pl/2016/01/tajniacy-scisle-tfajna-gra-slowna-recenzja.html
DECRYPTO gra słowna; kooperacja
wiek: od 12 lat
Liczba graczy: 3-8
Średni czas rozgrywki: 30 minut
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/decrypto-recenzja/
TABOO gra słowna;
Liczba graczy: 4 – 12 osób
Wiek: od 13 lat
Czas gry: ok. 60 minut
http://www.rebel.pl/product.php/1,304/462/Taboo-edycja-polska.html
KOMIKSY PARAGRAFOWE dla młodszych
To propozycja dla „samotnych wilków”, ceniących sobie własne towarzystwo i wyzwania intelektualne. Młodszym dzieciom może się przydać wsparcie Dorosłego, lub rówieśnika.
CZTERY ŚLEDZTWA SHERLOCKA HOLMESA
RYCERZE DZIENNIK BOHATERA
MYSTERY
HOKUS POKUS
TECHNOMAGOWIE
https://www.youtube.com/watch?v=3cOS8jpEvuA
https://blognawolnyczas.blogspot.com/2018/05/komiksy-paragrafowe-dla-modszych-cztery.html
https://mlodygiercownik.pl/2018/03/08/recenzja-gry-paragrafowej-technomagowie/
http://foxgames.pl/hokusipokus
ESCAPE ROOM Harry Potter – interaktywna zabawa on line w angielskiej wersji językowej
INTERAKTYWNA GRA KSIĄŻKOWA (książki paragrafowe)
UWAGA: konieczność grania ze smartfonem/PC
Liczba graczy: 1
Średni czas rozgrywki: zróżnicowany
Wiek gracza: 12+ (umowne)
Wersje:
DZIENNIK 29
https://www.damagier.pl/gry-planszowe/dziennik-29-recenzja/
DZIENNIK 29 PRZEBUDZENIE
https://www.spidersweb.pl/rozrywka/2020/03/17/dziennik-29-przebudzenie-ksiazka-gra-opinie/
ESCAPE ROOM Harry Potter – interaktywna zabawa on line w angielskiej wersji językowej
